PDS staat voor prikkelbare darm syndroom – een chronische darmaandoening waar een uiteenlopend palet aan klachten onder valt. De term PDS hoor je vaak. Niet zo gek, want ruim 10% van de Nederlandse bevolking heeft ermee te maken. Hoewel PDS geen levensbedreigende aandoening is, kan het wel degelijk een grote impact hebben op de kwaliteit van leven. Door te weten wat de symptomen van PDS zijn, kun je sneller de klachten aanpakken. In dit artikel ontdek je wat de symptomen van PDS precies zijn en hoe je PDS kunt behandelen.

Hoe herken je PDS?
Wanneer je last hebt van een prikkelbare darm, dan merk je dat vaak aan buikklachten en/of problemen met de ontlasting. Hoewel er geen eenduidige oorzaak is van PDS, is er wel het een en ander bekend over mogelijke oorzaken en het ontstaan ervan. We kunnen dus niet spreken van bewezen oorzaken, maar wel van mogelijke factoren die samenhangen met het ontwikkelen van PDS. Volgens belangenorganisatie PDSB zijn factoren die een rol kunnen spelen:
- Allergieën
- Voedingsintoleranties
- Psychosociale factoren
- Verstoorde of afwijkende darmflora, hormoonhuishouding of hersen-darm-as
- Erfelijkheid
- Buikgriep of voedselvergiftiging
- Mogelijke ontstekingscellen in de darmen
- Bewegingsstoornissen in het maagdarmkanaal
- Darmparasieten
- Verlaagde pijndrempel in het maagdarmkanaal
De meest voorkomende klachten bij PDS
Met een uitgebreide lijst aan mogelijke factoren die ten grondslag kunnen liggen aan PDS zal het je niet verbazen dat de lijst met klachten ook uiteenlopend is. Iedere PDS patiënt ervaart symptomen op een andere manier. Ze variëren van milde tot matige of ernstige klachten. Ook is het mogelijk dat je klachtenvrije periodes hebt of juist (vaak stressvolle) periodes ervaart waarin de klachten toenemen. PDS is en blijft een erg persoonlijke ervaring. Wanneer jouw klachten niet in het onderstaande rijtje staan betekent dit dus niet dat je geen PDS kunt hebben.
Buikpijn en plotselinge aandrang
Verreweg de meest gehoorde klachten bij PDS horen thuis in de categorie buikpijn. Veel patiënten ervaren een zeurende of stekende buikpijn die soms gepaard gaat met krampen. De een wordt ermee wakker, de volgende heeft de hele dag last en een ander heeft er juist ‘s avonds pas last van. Klachten kunnen dus op ieder moment voorkomen. Het kan bovendien gepaard gaan met een plotselinge aandrang.
Constipatie en diarree
Wanneer er sprake is van prikkelbare darmen dan gaat het vaak gepaard met een afwijkende stoelgang. De klachten variëren van obstipatie tot diarree, maar deze twee kunnen elkaar ook afwisselen.
Opgeblazen gevoel en winderigheid
Darmklachten kunnen zich ook uiten op verschillende plekken in het maag-darmkanaal. Zo ervaren veel PDS-patiënten gasvorming, winderigheid, een opgezette buik of een opgeblazen gevoel. Ook klachten die niet kenmerkend zijn voor PDS komen voor. Denk daarbij aan vermoeidheid, spierpijn, rugpijn of hoofdpijn.
Hoe behandel je PDS?
PDS is (vaak) een chronische aandoening die op verschillende manieren tot uiting komt. Er is daardoor ook geen pasklare oplossing voor. Er zijn echter wel diverse behandelingen mogelijk. De enige manier om te ontdekken wat voor jou de beste behandeling is, is door het te proberen.
Gezonde leefstijl
Een gezonde leefstijl is voor iedereen van belang, maar bij PDS patiënten is de noodzaak nog net iets groter. In een gezonde leefstijl zorg je ervoor dat je regelmatig en gevarieerd eet. Let daarbij extra op voldoende groente, fruit en vezelrijke producten. Drink dagelijks anderhalf tot twee liter water en vermijd alcohol (kan de darmwand beschadigen) en koffie (kan de darmen prikkelen). Ook het vermijden van stress, niet roken en voldoende beweging dragen bij aan een gezonde leefstijl. Het FODMAP-dieet kan hierbij uitkomst bieden.
Medicatie
Er zijn geen medicijnen die PDS oplossen, maar er zijn wel medicijnen die kunnen helpen bij het verminderen van PDS-klachten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan bulkvormers (bijv. psylliumvezels) of loperamide (tegen diarree). Raadpleeg voor het gebruik van medicijnen een arts.
Probiotica
De enige suppletie waarvan wetenschappelijk bewezen is dat het kan helpen tegen PDS-klachten is probiotica (bron). Probiotica zijn producten waarin levende micro-organismen (zoals bacteriën) zitten die het darm-microbioom kunnen ondersteunen bij een verstoorde balans. Wanneer je last hebt van PDS, dan is er mogelijk sprake van een verstoord microbioom. Het nemen van probiotica zoals Alflorex® kan hierbij een ondersteunende rol spelen.
Lees ook: Wat zijn probiotica en helpen ze bij PDS?
Maak je je nog steeds zorgen over de symptomen? Ga dan in gesprek met de huisarts om ernstige aandoeningen uit te sluiten en samen te zoeken naar een oplossing. De effecten en behandelingen van PDS zijn immers voor iedereen anders.